Thước Panme

Thước Panme là một dụng cụ không thể thiếu trong ngành cơ khí nói riêng và ngành kỹ thuật nói chung. Tuy nhiên, không phải ai cũng có cơ hội được tiếp xúc trực tiếp và thường xuyên để hiểu rõ dụng cụ này là gì, cấu tạo thế nào và sử dụng ra sao? Đặc biệt là với các bạn sinh viên mới trong ngành thì việc tìm hiểu về dụng cụ này càng sớm sẽ càng đem lại nhiều lợi ích hơn trong học tập. Chính vì vậy, trong bài viết ngày hôm nay, chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn những thông tin cơ bản nhất về thước Panme.

Thước panme là gì?

Thước Panme là một loại thiết bị đo cơ khí có độ chính xác cao, thường được sử dụng trong các ngành cơ khí chế tạo. Bao gồm 3 loại cơ bản chủ yếu là Panme đo đường kính ngoài, đo đường kính trong của trục và độ sâu của khe.

Thước Panme là một thiết bị dùng để đo các khoảng cách rất nhỏ. Nó có thể cho độ chính xác lên đến 0,0005 mm, con số gần như tuyệt đối này giúp thước được ứng dụng trong các ngành nghề cần có sự chính xác cao như đo thông số kỹ thuật của các máy móc, chi tiết, nhôm kính hay dùng trong ngành công nghiệp nặng. Xuất hiện thường xuyên trong đo lường và nghiên cứu về đo lường, thước Panme có nhiều lợi thế hơn các loại thước kẹp thông thường.

Thước Panme thường rất dễ sử dụng và có cách đọc số không quá phức tạp so với các thiết bị đo lường khác. Tùy theo công dụng và kích thước sẽ có nhiều loại thước khác nhau nhưng chủ yếu thường được chia thành hai nhóm chính là: Panme điện tử và Panme cơ khí. Và trong hai nhóm này sẽ có từng loại thước Panme khác nhau tùy vào nhu cầu sử dụng của người dùng như Panme đo ngoài, Panme đo trong và Panme đo độ sâu.

Cấu tạo của thước panme

Thường thì mỗi loại Panme sẽ có cấu tạo trên nền tảng cơ bản riêng, nhưng sẽ có thay đổi theo công dụng đo lường của từng sản phẩm. Ví dụ như thước Panme điện tử có thể sẽ được trang bị thêm màn hình LCD để dễ dàng đọc được số đo hơn, còn thước Panme cơ sẽ đọc số đo trực tiếp trên thanh thước. Tuy nhiên, dù là loại thước Panme nào thì cấu tạo cũng cần phải có đủ những bộ phận cơ bản nhất sau đây:  

• Mỏ đo (anvil).

• Đầu đo di động (spindle).

• Vít hãm/ chốt khóa (lock).

• Thân thước chính (sleeve).

• Thân thước phụ (thimble).

• Núm vặn hay tay xoay (ratchet knob).

• Tay cầm (frame).

Thước Panme được hiệu chuẩn theo một trong hai hệ số đo quốc tế là inch hoặc là hệ mét.

Phân loại Thước panme hiện nay

Thước Panme đã trở nên vô cùng quen thuộc với những ai đang làm trong ngành cơ khí. Hiện nay, loại thước này được chia thành nhiều loại theo công dụng, theo bước ren và theo cách hiển thị để tiện lợi hơn cho việc lựa chọn của người tiêu dùng. 

Theo công dụng

Dựa vào công dụng của thước Panme, người ta chia nó làm 3 loại chính bao gồm:

• Thước Panme đo kích thước đường kính ngoài: Là loại Panme thường dùng để đo các vật hình cầu, đo dây hoặc đo các vật có dạng trục, dạng khối.

• Thước Panme đo kích thước đường kính trong: Thông thường, loại thước Panme này thường được dùng để đo đường kính của các lỗ.

• Thước Panme đo chiều sâu: Loại thước này được dùng để đo kích thước độ sâu của các đường rãnh hay các gối trục.

Theo bước ren

Dựa bước ren, người ta chia thước Panme thành 2 loại chính đó là:

• Thước Panme có bước ren 1mm: Thước phụ của thước Panme có thang chia vòng ra thành 100 phần. Loại này sẽ cho kết quả chính xác cao, nhưng do phần thân lớn và nặng nên rất ít được sử dụng.

• Thước Panme có bước ren 0.5 mm: Thước phụ của thước Panme có thang chia vòng ra thành 50 phần. Đây là loại thước Panme thường được sử dụng nhất hiện nay.

Theo cách hiển thị

Ngoài ra, người ta còn có thể dựa vào cách hiển thị của thước Panme để chia nó thành 3 loại chính như sau:

• Thước Panme cơ khí: Loại thước này cho kết quả đo được biểu thị dưới dạng các vạch và số trên thước đo. Đòi hỏi người dùng phải biết cách đọc thì mới có thể xem được kết quả.

• Thước Panme điện tử: Cho kết quả hiển thị chính xác trên màn hình điện tử. Việc sử dụng loại thước này rất dễ dàng và cho kết quả một cách nhanh chóng. 

• Thước Panme đồng hồ: Khác với 2 loại trên, thước Panme đồng hồ được tích hợp mặt đồng hồ chỉ thị kim để đọc kết quả đo. Tương tự, loại thước này cũng yêu cầu khả năng đọc thông số, nhưng khó đọc hơn thước Panme điện tử. Bù lại, ưu điểm của nó chính là phạm vi đo rộng, độ chính xác tương đối cao và dễ sử dụng.

Cách sử dụng thước panme

Thước Panme đã trở thành thiết bị đo cơ khí thông dụng hiện nay, việc sử dụng thiết bị này không quá khó, bạn có thể làm theo hướng dẫn dưới đây.

Trước khi đo 

Trước khi tiến hành đo với thước Panme, bạn cần phải kiểm tra độ chính xác của thiết bị:

• Kiểm tra bề mặt ngoài: Kiểm tra xem thước Panme có bị mòn hay sứt mẻ không, nếu đầu đo bị mòn hay sứt mẻ thì kết quả đo sẽ không được chuẩn xác. Vệ sinh sạch sẽ bề mặt đo để tránh trường hợp bị bụi bặm bám vào.

• Kiểm tra điểm 0: Trước khi đo phải kiểm tra điểm 0, nếu điểm 0 bị lệch thì dù với đo chính xác cũng không cho kết quả đo đúng. Đối với thước Panme từ 0-25mm ta cho tiếp xúc trực tiếp 2 bề mặt đo để kiểm tra chính xác điểm 0. Còn đối với thước Panme từ 25-50mm thì ta sử dụng block gauge tương ứng để kiểm tra điểm 0.

Tiến hành đo

Sau khi kiểm tra độ chính xác của thước Panme, bạn bắt đầu tiến hành đo như sau:

• Nới lỏng vít kẹp và vặn nút vặn để đầu đo di động theo kích thước lớn hơn kích thước của chi tiết cần đo.

• Áp đầu đo sát vào mặt chuẩn cạnh cần đo rồi sau đó vặn nút vặn để đầu đo di động di chuyển đến lúc đầu đo di động chạm vào mặt chi tiết cần đo. Phải đảm bảo sự tiếp xúc của đầu đo sao cho vuông góc với kích thước cần đo, nếu đo đường kính thì đầu đo phải nằm trên đường kính khía cạnh.

• Phải giữ cho đường tâm của 2 mỏ đo trùng với kích thước vật muốn đo. 

• Trường hợp phải lấy thước Panme ra khỏi vị trí đo thì vặn đai ốc hãm để giữ chặt đầu đo động trước lúc lấy thước Panme ra khỏi vật đo.

• Lúc đo dựa vào mép thước động ta đọc được số “mm” và nửa “mm” của kích thước trên thước chính.

• Dựa vào vạch chuẩn trên thước chính ta đọc được phần trăm “mm” ở trên thước phụ, giá trị mỗi vạch là 0.01 mm.

Trên đây là những kiến thức cơ bản về thước Panme mà bạn cần biết. Thước Panme là một thiết bị rất quan trọng trong các ngành kỹ thuật, đặc biệt là ngành cơ khí. Tùy theo nhu cầu sử dụng và khả năng tài chính mà các bạn có thể cân nhắc lựa chọn cho mình một loại thước Panme phù hợp.